Phân khúc thị trường là gì? 4 loại phân khúc thị trường nổi bật nhất

Phân khúc thị trường được thực hiện thông qua các chiến lược marketing hướng vào một thị trường nào đó, tập trung xác định các nhóm khách hàng mục tiêu này để phát triển sản phẩm hoặc xây dựng thương hiệu theo cách dễ hấp dẫn nhất với họ. Cùng Haravan tìm hiểu bản chất của phân khúc thị trường, lợi ích cũng như hạn chế nó mang lại cho doanh nghiệp và cách khai thác phương pháp này hiệu quả qua bài viết sau nhé!

1. Phân khúc thị trường là gì?

Phân khúc thị trường là tập hợp những đối tượng khách hàng có chung đặc điểm

Phân khúc thị trường (Market segmentation) là việc phân chia những người mua tiềm năng thành các nhóm hoặc phân khúc có nhu cầu riêng biệt và đồng nhất với nhau. Mỗi phân khúc thị trường là tập hợp những đối tượng khách hàng có chung nhận thức, thị hiếu cũng như nhu cầu về sản phẩm/dịch vụ dựa trên các đặc điểm như tuổi tác, thu nhập, đặc điểm tính cách hoặc hành vi.

Ngoài ra, các phân khúc thị trường khác nhau sở hữu một tệp khách hàng riêng biệt. Những phân khúc này sau đó có thể được sử dụng để tối ưu hóa sản phẩm và quảng cáo cho phù hợp với những đối tượng khác nhau.
Thông thường, doanh nghiệp sẽ dựa vào thực trạng hoạt động của công ty (sản phẩm dịch vụ, quy mô, khả năng đáp ứng thị trường,…) để đưa ra quyết định về việc chọn phân khúc thị trường phù hợp với tiềm lực và có cơ hội mang lại lợi nhuận cao cho doanh nghiệp. Trong các phân khúc được chọn sẽ có tỉ lệ cao những đối tượng tiềm năng trở thành khách hàng, từ đó gia tăng cơ hội chuyển đổi họ để trở thành khách hàng trung thành và gắn bó lâu dài với doanh nghiệp.

2. Tầm quan trọng trong việc sử dụng phân khúc thị trường

Phân khúc thị trường cho ta thấy rằng không phải tất cả khách hàng đều có cùng sở thích, sức mua hoặc nhu cầu tiêu dùng. Thay vì phục vụ cho tất cả các khách hàng tiềm năng một cách rộng rãi, phân khúc thị trường lại cố gắng làm cho các nỗ lực tiếp thị của công ty trở nên chiến lược và tinh tế hơn.
Bằng cách phát triển các kế hoạch cụ thể cho các sản phẩm cụ thể có tính đến đối tượng mục tiêu, một công ty có thể tăng cơ hội tạo ra doanh số bán hàng và sử dụng các nguồn lực hiệu quả hơn.

Phân khúc thị trường đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển chiến dịch nào đó của doanh nghiệp

3. Các loại phân khúc thị trường và ví dụ về từng loại

Có 4 loại phân khúc thị trường (Market Segmentt) chính phân chia theo địa lý (khu vực, vùng miền), yếu tố mang tính xã hội, hành vi khách hàng và yếu tố tâm lý.

3.1 Phân phúc phân theo địa lý khu vực

Phân khúc thị trường theo địa lý là việc phân nhóm khách hàng dựa trên vị trí của họ. Cách tiếp cận này nhóm khách hàng theo vị trí thực tế, giả định rằng mọi người trong một khu vực địa lý nhất định có thể có nhu cầu tương tự nên việc nghiên cứu thị trường theo vị trí địa lý diễn ra dễ dàng và thuận tiện hơn.

Nếu cửa hàng của bạn là cửa hàng quốc tế, khách hàng của bạn có thể được phân khúc theo lục địa hoặc quốc gia. Chiến lược này hữu ích hơn cho các công ty lớn hơn đang tìm cách mở rộng sang các chi nhánh, văn phòng hoặc địa điểm khác nhau.

Ví dụ: Một thương hiệu bán lẻ thời trang có thể trưng bày nhiều áo ấm hơn ở các địa điểm miền Bắc so với các địa điểm miền Nam.

Qua những đặc điểm từng vùng miền mà doanh nghiệp sẽ xây dựng và triển khai các chiến lược hiệu quả hơn. Khả năng cạnh tranh giữa các doanh nghiệp tại cùng một khu vực là vô cùng cao nên doanh nghiệp cần nghiên cứu và triển khai kế hoạch hợp lý.

Phân phúc phân theo địa lý khu vực sẽ giúp doanh nghiệp hiểu rõ nhu cầu từng vùng miền để đưa ra chiến lược hợp lý

3.2 Phân khúc phân theo nhân khẩu học

Phân khúc theo nhân khẩu học là một trong những phương pháp phân khúc thị trường đơn giản và phổ biến, đem lại kết quả tốt nhất được nhiều doanh nghiệp áp dụng vì các số liệu thu được rất đáng đáng tin cậy

Dựa vào những đặc điểm của khách hàng như dựa vào độ tuổi, giới tính, trình độ học vấn, nghề nghiệp, mức thu nhập, trình độ văn hóa hay tôn giáo. Chiến lược phân khúc thị trường này giả định rằng các cá nhân có nhân khẩu học tương tự sẽ có nhu cầu tương tự.

Một công ty về phần mềm chơi game đã phân tích thị trường dựa vào giới tính và thu nhập khách hàng tiêu dùng và tiết lộ rằng hầu hết người dùng là nam thanh niên có thu nhập trung bình quan tâm đến những sản phẩm của họ. Điều này giúp công ty đáp ứng được nhu cầu của khách hàng tốt hơn, tăng số lượng sản phẩm bán ra và doanh thu.

Phân khúc theo nhân khẩu học được sử dụng khá phổ biến khi phân tích phân khúc thị trường

3.3 Phân khúc dựa trên hành vi

Hành vi tiêu dùng của khách hàng cũng ảnh hưởng không nhỏ đến việc xây dựng chiến lược marketing của doanh nghiệp. Phân khúc hành vi chủ yếu dựa vào dữ liệu thị trường, hành động của người tiêu dùng và mô hình ra quyết định của khách hàng. Cách tiếp cận này nhóm người tiêu dùng dựa trên cách họ đã tương tác trước đó với thị trường và sản phẩm.

Có thể thấy người tiêu dùng thuộc thế hệ gen Z có thói quen mua sắm online nhiều hơn và ngày càng được ưa chuộng. Do đó các doanh nghiệp nên định hướng phát triển mua bán sản phẩm trên các nền tảng website hay sàn thương mại điện tử. Nghiên cứu hành vi sử dụng mạng xã hội của khách hàng để quảng bá sản phẩm, và thu thập dữ liệu người dùng qua những bài khảo sát, đóng góp ý kiến của khách hàng đến doanh nghiệp.

Dựa vào những thói quen mua sắm của khách hàng để có thể phân khúc dựa trên hành vi

3.4 Phân khúc tâm lý học

Những quyết định mua sắm từ khách hàng phụ thuộc phần lớn vào tính cách và thói quen tiêu dùng hàng ngày của họ. Khách hàng có xu hướng mua ngay những sản phẩm, dịch vụ đáp ứng được các tiêu chí hay phù hợp với sở thích của họ.Đây thường là cách tiếp cận phân khúc thị trường khó khăn nhất, phân khúc theo tâm lý dựa trên việc phân loại người tiêu dùng dựa trên lối sống, tính cách, quan điểm và sở thích của họ. Điều này có thể khó đạt được hơn, vì những đặc điểm này (1) có thể dễ dàng thay đổi và (2) có thể không có dữ liệu khách quan sẵn có.

Ví dụ có nhiều nhóm đối tượng khách hàng ưa chuộng sản phẩm organic thân thiện với môi trường và họ sẵn sàng bỏ ra một số tiền lớn hơn để mua sản phẩm đó. Còn với những hàng hóa khác họ có thể đắn đo và thậm chí từ bỏ không mua nữa.

Do đó việc nắm bắt được tâm lý người dùng giúp doanh nghiệp cải tiến phát triển được dòng sản phẩm tốt hơn, đánh thẳng vào tâm lý người tiêu dùng giúp tăng doanh thu một cách nhanh chóng. Hơn nữa, những chiến lược marketing hiệu quả làm tăng khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp trên thị trường và tăng thị phần.

Nắm bắt rõ tâm lý của một nhóm khách hàng sẽ giúp doanh nghiệp gia tăng doanh số nhanh chóng

4. Lợi ích phân khúc thị trường mang lại

Phân khúc thị trường đem lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp

Các chiến dịch phân khúc tiếp thị thành công có thể làm tăng khả năng sinh lời và phát triển lâu dài của một công ty. Một số lợi ích của phân khúc thị trường bao gồm:

• Tăng hiệu quả sử dụng tài nguyên doanh nghiệp

Phân khúc thị trường cho phép quản lý tập trung vào nhân khẩu học hoặc khách hàng nhất định. Thay vì cố gắng quảng bá sản phẩm ra toàn bộ thị trường, phân khúc tiếp thị cho phép một cách tiếp cận tập trung, chính xác, thường tốn ít chi phí hơn so với cách tiếp cận phạm vi rộng.

• Xây dựng hình ảnh thương hiệu mạnh mẽ

Sau khi xác định được phân khúc thị trường, doanh nghiệp phải xem xét thông điệp nào sẽ được tạo ra, hướng đến đối tượng mục tiêu cụ thể, dẫn đến việc xây dựng thương hiệu và thông điệp của công ty một cách có chủ đích hơn. Điều này cũng có thể có tác động gián tiếp giúp khách hàng có trải nghiệm tốt hơn với công ty.

• Gia tăng mức độ trung thành đối với thương hiệu

Phân khúc tiếp thị làm tăng cơ hội cho người tiêu dùng xây dựng mối quan hệ lâu dài với một công ty. Các phương pháp tiếp thị cá nhân và trực tiếp hơn có thể cộng hưởng với khách hàng và thúc đẩy cảm giác hòa nhập và thân thuộc. Ngoài ra, phân khúc thị trường làm tăng khả năng bạn tiếp cận đúng khách hàng phù hợp với dòng sản phẩm và nhân khẩu học của bạn.

• Tạo lợi thế cạnh tranh, phân hoá thị trường rõ rệt

Phân khúc thị trường mang lại cho công ty cơ hội xác định chính xác thông điệp mà họ muốn truyền tải tới thị trường và các đối thủ cạnh tranh. Điều này cũng có thể giúp tạo ra sự khác biệt cho sản phẩm bằng cách truyền đạt cụ thể về sự khác biệt của một công ty so với các đối thủ cạnh tranh. Thay vì một cách tiếp cận rộng rãi để tiếp thị, quản lý tạo ra một hình ảnh cụ thể có nhiều khả năng đáng nhớ và cụ thể hơn.

• Nhắm mục tiêu tệp khách hàng tốt hơn

Phân khúc tiếp thị cho phép một công ty thực hiện các chiến lược quảng cáo được nhắm mục tiêu tốt hơn. Điều này bao gồm các kế hoạch tiếp thị hướng đến đến các độ tuổi, địa điểm hoặc thói quen cụ thể thông qua phương tiện truyền thông xã hội.

5. Những hạn chế của phân khúc thị trường

Những lợi ích trên không thể đạt nếu tồn tại một số nhược điểm tiềm ẩn. Dưới đây là một số nhược điểm cần lưu ý khi xem xét thực hiện chiến lược phân đoạn thị trường.

Ngoài những ưu điểm, market segment cũng tồn tại nhiều hạn chế cần chú ý

• Chi phí tiếp thị trả trước khá cao

Phân khúc tiếp thị có mục tiêu dài hạn là hiệu quả. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả này, các công ty thường phải dành nguồn lực trước để có được thông tin chi tiết, dữ liệu và nghiên cứu về cơ sở khách hàng và thị trường rộng lớn của họ.

• Có nguy cơ nhầm lẫn cao

Phân khúc thị trường bắt nguồn từ giả định rằng nhân khẩu học tương tự sẽ chia sẻ nhu cầu chung. Điều này có thể không phải lúc nào cũng đúng. Bằng cách tập hợp một nhóm dân số lại với niềm tin rằng họ có chung những đặc điểm, một công ty có thể gặp rủi ro trong việc xác định sai nhu cầu, giá trị hoặc động cơ của các cá nhân trong một nhóm dân số nhất định.

• Phụ thuộc nhiều vào các dữ liệu

6. 7 bước xác định đúng phân khúc thị trường cho doanh nghiệp

6.1. Bước 1 – Xác định thị trường của bạn

6.2 Bước 2 – Phân tích dữ liệu và khách hàng hiện có

Quá trình phân khúc thị trường liên quan đến phân tích dữ liệu khách hàng. Sau khi thu thập được các dữ liệu cần thiết, bộ phận phát triển chiến lược marketing của doanh nghiệp sẽ tiến hành phân tích dữ liệu và đưa ra đánh giá.

Dựa vào sự phân tích và đánh giá các xu hướng của xã hội, khách hàng hiện có cũng như khách hàng tiềm năng để đưa ra khả năng đáp ứng được thị trường của doanh nghiệp. Dữ liệu của bạn càng toàn diện, bạn càng có thể xác định các nhóm và giải quyết nhu cầu của họ tốt hơn, vì vậy chúng tôi khuyên bạn nên sử dụng nhiều loại và kỹ thuật nghiên cứu khác nhau.

6.3 Bước 3 – Tạo (các) chân dung người mua phù hợp

Nếu bạn đã có chân dung khách hàng hàng, hãy bỏ qua bước này. Nhưng luôn luôn tốt nếu bạn thường xuyên kiểm tra và xem xét lại chân dung khách hàng của mình. Thị trường rất năng động và bạn cần phải nhận thức được những thay đổi. Hình thành một số chân dung người mua có thể giúp bạn xác định rõ ràng và giải quyết các phân khúc khác nhau.

>>> Xem thêm: 5 Bước xác định chân dung khách hàng tiềm năng dễ dàng, hiệu quả

6.4 Bước 4 – So sánh và xác định các nhóm phân khúc và cơ hội nó mang lại

So sánh dữ liệu từ ba bước đầu tiên giúp bạn xác định khoảng trống trên thị trường. Bạn có thể xác định đối tượng mà trước đây bạn không bao gồm hoặc khám phá các nhóm có chung sở thích hoặc hành vi mà bạn có thể nhắm mục tiêu chung. Lập bản đồ đối tượng để xác định các cơ hội phân khúc thị trường. Dưới đây là những câu hỏi có thể hỏi:

Nhóm khách hàng tiềm năng nào nổi bật hoặc đặc biệt tích cực hoặc đem lại lợi nhuận cao?
Họ có những đặc điểm hoặc phẩm chất nào chung?
Loại khách hàng nào không chuyển đổi? Điều gì đặc trưng cho họ?
Các loại khách hàng khác nhau có hành trình tiêu dùng khác nhau không?
Nhóm khách hàng nào mà đối thủ của bạn đang tiếp cận mà bạn thì không? Họ có đặc điểm gì chung?
Mức độ trung thành với thương hiệu của tôi mạnh đến mức nào?

6.5. Bước 5: Xác định và tiến hành phân khúc thị trường

Dựa trên điểm chung của các nhóm khác nhau, hãy xác định phân khúc thị trường của bạn. Hãy đảm bảo rằng mỗi phân khúc mục tiêu được xác định rõ ràng để bất kỳ ai trong nhóm của bạn đều biết chính xác bạn đang đề cập đến thị trường ngách nào. Doanh nghiệp cũng có thể tham khảo một số tiêu chuẩn sau để thực hiện mô tả thị trường phân khúc:

• Tính đồng nhất: khách hàng chung một phân khúc có một số điểm tương đồng.
• Tính dị thể: các phân khúc có đặc điểm và tính chất khác nhau, không nên phân chia các phân khúc có chung đặc điểm như vậy gây lãng phí thời gian và tiền bạc.
• Tính đo lường: để thực hiện cơ chế đo lường và đánh giá phân khúc cần có cơ sở dữ liệu thực tế và chính xác.
• Tính hữu ích: phân đoạn thị trường được phân chia ra phải đem lại hiệu quả cho chiến lược marketing.
• Tính đa dạng: doanh nghiệp có thể thực hiện các chiến lược marketing cho phân khúc thị trường.
• Tính phản ứng nhanh: phân khúc thị trường giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn về khách hàng của họ, do đó mức độ phản ứng với chiến lược marketing của khách hàng diễn ra tốt hơn.

6.6 Bước 6 – Nghiên cứu phân khúc riêng biệt

Sau khi đã phân đoạn thị trường của mình, bạn có thể bắt đầu tạo kênh, chiến dịch và thông điệp tương ứng. Trước khi bắt đầu bất kỳ hoạt động sáng tạo nào, hãy sử dụng lại công cụ nghiên cứu thị trường của bạn, nhưng lần này là cho từng phân khúc riêng lẻ. Thực hiện theo các bước sau:

Đánh giá số liệu tương tác (engagement metric) cho từng phân khúc để giúp bạn điều chỉnh chiến lược tiếp thị được phân khúc của mình dựa trên sở thích của đối tượng hoặc nhu cầu cụ thể. Một nhóm có thể hoạt động tích cực hơn trên một số kênh tiếp thị nhất định so với những nhóm khác.

Tiến hành phân tích cạnh tranh (competitive analysis) cho từng phân khúc. Không phải tất cả các đối thủ cạnh tranh đều mạnh như nhau trong mỗi nhóm mục tiêu. Điều này sẽ giúp bạn tập trung vào các phân khúc có tiềm năng cao nhất hoặc khám phá các chiến lược có thể hoạt động tốt cho các công ty khác.

Sử dụng công cụ đo điểm chuẩn (benmarking) để có được cái nhìn chi tiết về cách trang web của bạn hoạt động trên các kênh tiếp thị khác nhau, theo thời gian và trong thị trường của bạn. Bạn có thể biết liệu hiệu suất của mình có khác nhau trên mỗi phân khúc hay tương đối ổn định. Kết quả càng tốt thì phân khúc thị trường đó càng mạnh.

6.7 Bước 7 – Kiểm tra và tối ưu hóa

Theo dõi kết quả của chiến lược phân khúc mới của bạn. Thử nghiệm các cách tiếp cận khác nhau và tiếp tục đánh giá để cải tiến liên tục.

7. Các chiến lược phân khúc thị trường bạn nên biết

Sau khi thực hiện phân khúc thị trường rõ ràng, doanh nghiệp cần nên lựa chọn chiều hướng thực hiện chiến lược. Đó có thể là chiến lược tập trung hoặc chiến lược đa phân khúc.

7.1 Chiến lược tập trung

Chiến lược tập trung được thực hiện khi doanh nghiệp quyết định lựa chọn duy nhất một phân khúc để tập trung nghiên cứu và phát triển. Doanh nghiệp dành tập trung toàn lực thời gian và chi phí để thực hiện chiến dịch quảng bá sản phẩm, dịch vụ trên thị trường phân khúc này.

Khi tập trung nguồn lực nghiên cứu một phân khúc riêng biệt doanh nghiệp có thể giảm thiểu được các chi phí quảng cáo và nhân lực hơn. Tuy nhiên việc tập trung vào một phân đoạn cũng đem lại rủi ro khá cao nếu như chiến dịch marketing của bạn không hiệu quả và không đem lại doanh thu cho công ty. Doanh nghiệp có thể thu về toàn bộ chi phí bỏ ra hoặc chịu thiệt hại do không đạt được các mục tiêu đề ra.

Chiến lược tập trung sẽ giảm thiểu nguồn lợi và thời gian nhưng cũng có thể đem lại rủi ro cho doanh nghiệp

7.2 Chiến lược đa phân khúc

Ngược lại so với chiến lược tập trung, với chiến lược này doanh nghiệp sẽ triển khai kế hoạch marketing trên các phân khúc thị trường khác nhau. Chiến lược này tạo ra độ an toàn cao hơn khi bạn có thể phân bổ đa dạng nguồn lực, dù không thành công ở phân khúc này nhưng bạn có thể thành công ở phân khúc khác.

Tuy nhiên, doanh nghiệp sẽ phải bỏ ra nhiều nguồn lực, thời gian và tiền bạc hơn để nghiên cứu và triển khai kế hoạch trên các phân khúc khác nhau. Doanh nghiệp có nhiều nguồn thu hơn và không bị gây áp lực bởi các rủi ro có thể xảy đến.

Tóm lại, để phân khúc thị trường hiệu quả và gia tăng tỉ lệ thành công hơn doanh nghiệp nên có một đội ngũ nhân viên có trình độ chuyên môn và kinh nghiệm trong việc nghiên cứu thị trường, cũng như xây dựng và phát triển chiến lược marketing. Tìm hiểu và xác định đúng thị trường mục tiêu ngay từ những bước đầu quan trọng trong việc triển khai chiến lược.

8. Kết luận

Dựa vào những thông tin chi tiết đã được phân tích ở bài viết này bạn có thể hiểu rõ hơn về ưu và khuyết điểm phân khúc thị trường và vai trò quan trọng của nó đối với một chiến dịch. Ngoài ra, áp dụng hiệu quả các phương pháp xác định phân khúc giúp doanh nghiệp đạt được hiệu quả doanh thu cao và gia tăng khách hàng tiềm năng.

---------------------------------------------

Doanh nghiệp đang có định hướng kinh doanh đa kênh, kết nối với đa sàn thương mại điện tử thì giải pháp Haravan là sự lựa chọn hàng đầu hiện nay. Giải pháp Omnichannel - giải pháp bán hàng đa kênh, quản lý tập trung giúp tối ưu hiệu suất kinh doanh online trên Website, mạng xã hội (Facebook, Instagram, Zalo), sàn Thương mại điện tử (Shopee, Tiki, Lazada) cho đến chuỗi cửa hàng. Đăng ký dùng thử ngay!

>> Xem thêm bài viết cùng chủ đề:

• Thị phần là gì và tầm quan trọng của thị phần đối với doanh nghiệp
• Tổng quan kiến thức về thị trường dành cho người mới bắt đầu
• Thị trường ngách là gì? Cách lựa chọn, xác định thị trường ngách