Thương mại điện tử hay Ecommerce đang là hình thức kinh doanh có nhiều bước phát triển vượt bậc, đặc biệt trong khoảng thời gian dài khi Covid-19 bắt đầu. Người tiêu dùng có xu hướng mua sắm online, thậm chí đi chợ online nhiều hơn trước đây. Vậy Ecommerce là gì? Ecommerce đem lại cơ hội và thách thức gì khi các doanh nghiệp đều dần chuyển mình sang hình thức này.
1. Tổng quan Ecommerce:
1.1 Ecommerce là gì?
Ecommerce là gì?
Thương mại điện tử có tên tiếng Anh là Electronic Commerce, viết tắt là E-Commerce hay EC, là hình thức mua bán, trao đổi hàng hóa, sản phẩm, dịch vụ thông qua mạng Internet.
Theo WHO: “Thương mại điện tử (hay thương mại trực tuyến) bao gồm việc sản xuất, quảng cáo, bán hàng và phân phối sản phẩm được mua bán và thanh toán trên mạng Internet, nhưng được giao nhận một cách hữu hình, cả các sản phẩm giao nhận cũng như những thông tin số hoá thông qua mạng Internet”.
Nếu kinh doanh truyền thống có cửa hàng để bạn trưng bày sản phẩm thì với Thương mại điện tử Website cũng đóng vai trò như vậy, là gian hàng của bạn trên Internet, là nơi diễn ra các hoạt động trao đổi, mua bán hàng hóa của bạn với khách hàng.
Website đóng vai trò rất quan trọng, nếu bạn đã thu hút được khách hàng ghé thăm Website của mình thì tiếp theo bạn cần trưng bày sản phẩm trên cửa hàng online này thật hợp lý, thu hút. Cần cung cấp đầy đủ
thông tin mô tả sản phẩm, đảm bảo khách hàng có thể hiểu rõ về sản phẩm của bạn để quyết định mua hàng.
Bạn có thể mở cửa hàng của mình thông qua các sàn thương mại điện tử trung gian như Amazon, Shopee, Tiki,... hoặc tự
xây dựng một Website cho riêng mình với tên miền riêng theo nhu cầu của bạn.
1.3 Các mô hình thương mại điện tử
Hiện nay có rất nhiều mô hình thương mại điện tử khác nhau, tuy nhiên có 04 mô hình EC chính dưới đây được nhiều doanh nghiệp lựa chọn:
Là thương mại điện tử giữa các doanh nghiệp, doanh nghiệp này mua sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp khác thông qua mạng internet. Ở mô hình này, một doanh nghiệp có thể nhà cùng cấp của đơn vị này đồng thời cũng là người sử dụng sản phẩm của doanh nghiệp khác.
Là thương mại điện tử giữa doanh nghiệp đến người tiêu dùng, là hoạt động mua bán hàng hóa, sản phẩm, dịch vụ giữa doanh nghiệp và người tiêu dùng thông qua mạng internet.
Mô hình kinh doanh thương mại điện tử - B2C
Consumer To Consumer (C2C)
Là thương mại điện tử giữa các người tiêu dùng, là các hoạt động như các trang rao vặt, đấu giá qua internet mà tại đó các người tiêu dùng bán hàng hóa cho nhau.
> Xem thêm: Lợi ích mà sàn thương mại điện tử C2C mang lại cho người mua và người bán
Consumer To Business (C2B)
Là thương mại điện tử giữa người tiêu dùng đến doanh nghiệp, là khi người tiêu dùng tạo ra giá trị cho doanh nghiệp, cung cấp sản phẩm, dịch vụ cho doanh nghiệp thì khi đó C2B diễn ra.
Để tìm hiểu kỹ hơn về các mô hình kinh doanh thương mại điện tử, xem tại đây!
1.4 Lợi ích của thương mại điện tử
Lý do thương mại điện tử ngày càng phát triển như vậy là vì những lợi ích nó mang lại với cả người bán và người mua.
Hai lợi ích lớn nhất mà EC mang lại cho người bán đó là giúp người bán tiết kiệm chi phí vận hành và tiếp cận người tiêu dùng dễ dàng hơn. Thay vì phải mở một cửa hàng truyền thống thì chi phí để đầu tư cho website thương mại sẽ tiết kiệm hơn rất nhiều. Bên cạnh đó, nhờ có thương mại điện tử người bán có thể tiếp cận đến tất cả những khách hàng ở những khu vực mà cửa hàng truyền thống không thể làm được.
Thương mại điện tử giúp mở rộng phạm vi tiếp cận khách hàng
Người tiêu dùng có thể thoải mái lựa chọn sản phẩm ở bất cứ đâu vào bất cứ khi nào, chỉ cần một thiết bị điện tử có kết nối Internet. Người mua hoàn toàn có thể lựa chọn và so sánh giá bán, thành phần, mẫu mã,... của sản phẩm ở nhiều nhà bán khác nhau mà không phải mất nhiều thời gian và chi phí để di chuyển.
2. Cơ hội và thách thức của thương mại điện tử
Khi tốc độ phát triển của thương mại điện tử nhanh như vậy, đồng nghĩa với việc có rất nhiều doanh nghiệp lựa chọn nó để mở rộng mô hình kinh doanh. Tuy nhiên E-Commerce sẽ tạo ra nhiều cơ hội và thách thức mà các doanh nghiệp cần hiểu rõ để có thể chuẩn bị tốt.
2.1 Cơ hội
Thương mại điện tử đang trên đà phát triển nhanh chóng
Tại Việt Nam, theo báo cáo của Google, Temasek và Bain & Company, quy mô TMĐT hiện đạt giá trị 21 tỷ USD và dự kiến đến năm 2025 sẽ tăng lên 57 tỷ USD. Báo cáo cũng ghi nhận có đến 8 triệu người tiêu dùng kỹ thuật số mới kể từ khi đại dịch COVID-19 bùng phát.
Phạm vi tiếp thị toàn cầu
Như trước đây phạm vi tiếp cận của doanh nghiệp bị giới hạn bởi số lượng cửa hàng truyền thống để người tiêu dùng ghé lựa sản phẩm thì với thương mại điện tử mạng cho phép bạn dễ dàng tiếp cận đến tất cả những khách hàng ở nhiều khu vực khác nhau, thậm chí phạm vi này có thể mở rộng toàn cầu.
Tiết kiệm chi phí vận hành
Chi phí để đầu tư và duy trì cho một website thương mại điện tử tiết kiệm hơn rất nhiều so với chi phí để vận hành một cửa hàng như chi phí mặt bằng, chi phí thuê nhân viên, chi phí trang trí,...
Người tiêu dùng có thể mua hàng ở bất cứ đâu, bất cứ khi nào
Thuận tiện và nhanh chóng
Người tiêu dùng có thể dễ dàng mua sản phẩm ở bất cứ đâu bất cứ khi nào có nhu cầu mà không cần phải tốn nhiều thời gian để di chuyển. Với những phát triển về các phương thức thanh toán trực tuyến giúp quá trình thanh toán trở nên dễ dàng hơn, tăng trải nghiệm với cả người bán và người mua.
2.2 Thách thức
Bên cạnh những cơ hội tiềm năng, doanh nghiệp cũng cần hiểu rõ những thách thức của thương mại điện tử để có thể thích nghi tốt với loại hình này.
Tương tác trực tiếp bị hạn chế
Đối với một số ngành hàng kinh doanh thì việc tương tác trực tiếp sẽ giúp đem lại nhiều chuyển đổi cho doanh nghiệp hơn. Do đó, khi kinh doanh thương mại điện tử thì việc xây dựng hình ảnh thương hiệu, tạo uy tín với khách hàng là rất quan trọng để họ dễ dàng đưa ra quyết định mua hàng hơn.
Nỗi lo về bảo mật dữ liệu
Nhiều người tiêu dùng vẫn còn e ngại khi phải cung cấp những thông tin như tên, số điện thoại, địa chỉ nhà, thông tin thẻ ngân hàng,... để có thể mua hàng.
Rủi ro khi vận chuyển hàng hóa
Những hàng hóa có giá trị cao, kích cỡ cồng kềnh dễ xảy ra những rủi ro trong quá trình vận chuyển như thất lạc, hư hỏng, chi phí vận chuyển cao,...
Kinh doanh thương mại điện tử đòi hỏi nhà bán cần phải thường xuyên cập nhật những kỹ thuật mới để vận hành cửa hàng của mình. Bên cạnh đó cần phải đảm bảo cửa hàng online vẫn hoạt động tốt, những yếu tố kỹ thuật có thể ảnh hưởng đến bán hàng như tốc độ tải trang chậm, lỗi server, hình ảnh lỗi không hiển thị,... bạn cần thường xuyên kiểm tra để đảm bảo cửa hàng hoạt động bình thường.
3. Thương mại điện tử tác động thế nào đến thị trường?
Những tác động của thương mại điện tử đến thị trường
3.1 Tác động tích cực
Bên cạnh những lợi ích mang lại cho người bán và người mua, thương mại điện tử còn có những tác động tích cực đến xã hội như:
- Giúp nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân, được tiếp cận những công nghệ mới và có những trải nghiệm tốt hơn khi mua sắm.
- Gián tiếp góp phần bảo vệ môi trường khi người tiêu dùng không cần phải di chuyển nhiều, không tiêu thụ nhiều xăng, giảm lượng khí thải ra môi trường.
- Các hoạt động giao dịch dịch vụ như thanh toán tiền điện nước,... được thực hiện qua mạng giúp giảm thiểu thời gian giải quyết, các dịch vụ được diễn ra thuận tiện và nhanh chóng hơn.
3.2 Tác động tiêu cực
Thương mại điện tử cũng mang lại nhiều tác động tiêu cực như khi vấn đề mạng có vấn đề sẽ ảnh hưởng đến hoạt động trao đổi, mua bán hàng hóa, dịch vụ.
Ngoài ra, không gian mạng cũng là môi trường để nhiều cá nhân lợi dụng để thực hiện các hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản,... làm giảm mức độ an toàn khi khách hàng mua sắm online.
3.3 Đặc điểm của thương mại điện tử
Những đặc trưng tạo nên sự khác biệt và phát triển của thương mại có thể kể đến như:
Thương mại điện tử cho phép người bán và người mua có thể trao đổi hàng hóa và giao dịch thông qua mạng Internet mà không cần phải gặp nhau để trao đổi.
Người bán và người mua không cần tiếp xúc trực tiếp
Dù doanh nghiệp hay nhỏ đều có thể thông qua Internet để dễ dàng tiếp cận tới những khách hàng mà trước đây bạn nghĩ rằng mình không vươn tới được.
Thương mại điện tử có sự tham gia của ít nhất 03 chủ thể
Đó là người bán, người mua và bên trung gian cung cấp dịch vụ,...
Giúp nhà kinh doanh tiết kiệm chi phí
Thương mại điện tử tạo điều kiện cho các nhà bán hàng nhỏ lẻ chưa có điều kiện mở cửa hàng vẫn có thể hoạt động kinh doanh.
Thương mại điện tử ra đời và phát triển nhờ sự phát triển của công nghệ thông tin và truyền thông. Bên cạnh đó, thông qua thương mại điện tử nhiều công nghệ mới cũng được ra đời như các phương thức thanh toán điện tử, các ứng dụng thương mại liên tục cập nhật tính năng,...
4. Điều kiện, thủ tục đăng ký kinh doanh thương mại điện tử
4.1 Ai được phép kinh doanh thương mại điện tử?
Theo điều 2 nghị định 52/2013/NĐ-CP quy định như sau:
1. Nghị định này áp dụng đối với các thương nhân, tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động thương mại điện tử trên lãnh thổ Việt Nam, bao gồm:
a) Thương nhân, tổ chức, cá nhân Việt Nam;
b) Cá nhân nước ngoài cư trú tại Việt Nam;
c) Thương nhân, tổ chức nước ngoài có sự hiện diện tại Việt Nam thông qua hoạt động đầu tư, lập chi nhánh, văn phòng đại diện, hoặc thiết lập website dưới tên miền Việt Nam.
2. Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông căn cứ điều kiện kinh tế, xã hội và yêu cầu quản lý của từng thời kỳ để hướng dẫn các biện pháp quản lý đối với thương nhân, tổ chức, cá nhân nước ngoài tiến hành hoạt động thương mại điện tử với chủ thể Việt Nam.
4.2 Hồ sơ đăng ký đăng ký kinh doanh thương mại điện tử
Căn cứ Điều 14 Thông tư 47/2014/TT-BCT quy định như sau:
1. Đơn đăng ký website cung cấp dịch vụ thương mại điện tử (theo Mẫu TMĐT-1 tại Phụ lục ban hành kèm theo Thông tư này).
2. Bản sao được chứng thực Quyết định thành lập (đối với tổ chức), Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc Giấy chứng nhận đầu tư (đối với thương nhân).
3. Đề án cung cấp dịch vụ theo quy định tại Khoản 3 Điều 54 Nghị định số 52/2013/NĐ-CP.
4. Quy chế quản lý hoạt động của website cung cấp dịch vụ thương mại điện tử bao gồm các nội dung sau:
a) Các nội dung quy định tại Điều 38 Nghị định số 52/2013/NĐ-CP;
b) Cơ chế xử lý, thời hạn xử lý khi nhận được phản ánh về hành vi kinh doanh vi phạm pháp luật trên website cung cấp dịch vụ thương mại điện tử.
5. Mẫu hợp đồng dịch vụ hoặc thỏa thuận hợp tác giữa thương nhân, tổ chức sở hữu website cung cấp dịch vụ thương mại điện tử với thương nhân, tổ chức, cá nhân tham gia mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ trên website đó.
6. Các điều kiện giao dịch chung áp dụng cho hoạt động mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ trên website (nếu có).
4.3 Thời gian thực hiện
Theo Điều 15 Thông tư 47/2014/TT-BCT thời gian và quy trình đăng ký thực hiện theo các bước sau đây:
Bước 1: Thương nhân, tổ chức đăng ký tài khoản đăng nhập hệ thống bằng việc cung cấp đầy đủ thông tin.
Bước 2: Trong thời hạn 3 ngày làm việc, thương nhân, tổ chức nhận kết quả từ Bộ Công Thương qua địa chỉ thư điện tử đã đăng ký.
Bước 3: Sau khi được cấp tài khoản đăng nhập hệ thống, thương nhân, tổ chức tiến hành đăng nhập, chọn chức năng Đăng ký website cung cấp dịch vụ thương mại điện tử, tiến hành khai báo thông tin theo mẫu và đính kèm hồ sơ đăng ký.
Bước 4: Trong thời hạn 7 ngày làm việc, thương nhân, tổ chức nhận thông tin phản hồi của Bộ Công Thương qua địa chỉ thư điện tử đã đăng ký.
Bước 5: Sau khi nhận được thông báo xác nhận hồ sơ đầy đủ và hợp lệ, thương nhân, tổ chức gửi về Bộ Công Thương (Cục Thương mại điện tử và Công nghệ thông tin) bộ hồ sơ đăng ký hoàn chỉnh (bản giấy).
5. Điều gì làm nên thành công của một gian hàng thương mại điện tử?
Đã có rất nhiều doanh nghiệp kinh doanh thương mại điện tử rất thành công và cũng có những doanh nghiệp thất bại khi áp dụng mô hình này. Vậy điều gì tạo nên thành công của một gian hàng thương mại điện tử?
Điều gì tạo nên thành công của một gian hàng thương mại điện tử
Đây chính là yếu tố đầu tiên và quan trọng ảnh hưởng đến sự thành công của một doanh nghiệp kinh doanh thương mại điện tử. Sản phẩm của bạn cần đáp ứng được nhu cầu của khách hàng, chất lượng sản phẩm tốt và giá bán cũng cần phải hấp dẫn. Hãy tiến hành nghiên cứu về sản phẩm và chiến lược giá bán của các đối thủ vì đây là 2 yếu tố quyết định sự thành bại của một gian hàng thương mại điện tử.
Vì bị hạn chế khả năng tiếp xúc trực tiếp nên hình ảnh và câu chuyện thương hiệu mà bạn xây dựng sẽ giúp bạn thu hút được sự chú ý của khách hàng, truyền đạt thông điệp và mục tiêu mà doanh nghiệp bạn hướng đến. Một thương hiệu tạo uy tín tốt, xây dựng được niềm tin với khách hàng sẽ giúp bạn tiếp cận được nhiều khách hàng, xây dựng mạng lưới khách hàng trung thành, giúp doanh nghiệp duy trì và phát triển bền vững.
Trải nghiệm trực tuyến tốt
Một website cần thân thiện với người dùng, linh hoạt khi sử dụng trên máy tính hay điện thoại. Website cần có bố cục bắt mắt, sắp xếp hợp lý, khách hàng dễ dàng thao tác tìm kiếm, xem và lựa chọn sản phẩm; đặc biệt không được nhiều công đoạn khi mua hàng và thanh toán.
Vận hành cửa hàng online mượt mà
Sẽ có những vấn đề quan trọng bạn cần quản lý khi kinh doanh như quản lý đơn hàng, quản lý tồn kho, quản lý doanh thu,... nếu bạn có ý định kinh doanh trên nhiều nền tảng thương mại điện tử khác nhau thì vấn đề này lại khó khăn hơn. Bạn cần đảm bảo hàng hóa tồn kho được cập nhật thường xuyên khi có đơn hàng phát sinh để chắc chắn rằng đủ để đáp ứng nhu cầu khách hàng, tránh để tình trạng hàng đã hết nhưng không nắm bắt kịp thời.
Giải pháp quản lý bán hàng đa kênh Haravan
Với giải pháp quản lý bán hàng của Haravan sẽ giúp bạn dễ dàng bán hàng online đa kênh. Công cụ giúp bạn kết nối nhanh chóng và tự động đăng - đồng bộ sản phẩm, đơn hàng từ các sản TMĐT như Shopee, Tiki, Lazada, Tik Tok Shop,... Giúp bạn tiết kiệm rất nhiều thời gian và ngân sách quản lý & bán hàng. Bên cạnh đó bạn có thể quản lý đơn hàng, quản lý tồn kho tại một nơi duy nhất và thông tin sẽ được cập nhật ngay khi có đơn hàng phát sinh trên hệ thống, đảm bảo hoạt động kinh doanh của cửa hàng không bị gián đoạn.
6. So sánh thương mại điện tử và thương mại truyền thống
Bảng so sánh thương mại điện tử và thương mại truyền thống dưới đây sẽ giúp bạn dễ phân biệt được 2 hình thức này để có kế hoạch kinh doanh phù hợp với doanh nghiệp bạn.
Tiêu chí | Thương mại truyền thống | Thương mại điện tử |
Phạm vi tiếp cận khách hàng | Bị giới hạn và phụ thuộc vào số lượng cửa hàng truyền thống. Hình thức quảng cáo truyền thống như treo băng rôn, quảng cáo trên truyền hình,... không tiếp cận được nhiều khách hàng. | Không bị giới hạn, bạn có thể tiếp cận đến khách hàng ở những khu vực mà cửa hàng không làm được. Phạm vi tiếp cận này có thể mở rộng ra toàn cầu nhờ các hình thức quảng cáo đa dạng. |
Thời gian mua hàng | Mất nhiều thời gian để di chuyển đến cửa hàng | Không tốn thời gian di chuyển, chỉ cần vài cú nhấp chuột tại nhà đã có thể mua hàng bất cứ khi nào muốn. |
Chất lượng sản phẩm | Đảm bảo chất lượng sản phẩm tốt vì khách hàng có thể trực tiếp cầm, nắm, kiểm tra sản phẩm trước khi mua. | Không được trực tiếp kiểm tra sản phẩm trước khi mua. Có thể kiểm tra sản phẩm trước khi thanh toán nhưng còn phụ thuộc vào chính sách của từng nhà bán. |
7. Kết luận
Kinh doanh thương mại điện tử mang lại cho doanh nghiệp nhiều cơ hội để phát triển vững mạnh hơn. Bạn cần phải nắm rõ Ecommerce là gì và bất kỳ mô hình kinh doanh nào cũng có những cơ hội và thách thức riêng nhưng nếu bạn chuẩn bị kỹ trước khi bắt đầu bạn sẽ dễ dàng thành công hơn.