Đòn bẩy tài chính là gì? Vai trò của công cụ này đối với doanh nghiệp

13/12/2022
MKT Nhi

TẢI NGAY EBOOK: Kinh nghiệm Livestream Facebook nghìn đơn

Đòn bẩy tài chính là một công cụ phổ biến trong nhiều lĩnh vực gíup các nhà đầu tư nâng cao doanh thu cũng như lợi nhuận trong tương lai gấp nhiều lần. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích to lớn mang lại, phương pháp này cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro cho người áp dụng nó. Vì thế, hãy cùng Haravan tìm hiểu về thuật ngữ đòn bẩy tài chính là gì, ưu điểm, nhược điểm và những lưu ý khi sử dụng nó qua bài viết dưới đây.

1. Đòn bẩy tài chính là gì?

Đòn bẩy tài chính sẽ giúp nhà đầu tư tăng tỉ suất lợi nhuận khi áp dụng

Đòn bẩy tài chính hay Financial Leverage là công cụ cho biết mức độ tận dụng khoản vốn đi vay để làm tăng tỷ suất lợi nhuận. Khi đó, doanh nghiệp hoặc cá nhân có thể sử dụng số tiền đó để mua những tài sản với kỳ vọng rằng thu nhập hoặc vốn thu được từ tài sản mới sẽ vượt quá chi phí đi vay.

Việc này cho phép bạn thu được lợi nhuận tiềm năng từ toàn bộ giao dịch chỉ với một phần nhỏ số tiền của chính mình. Số tiền vay có thể đến từ ngân hàng hoặc các tổ chức tài chính.

Để dễ hình dung, sau đây là ví dụ về đòn bẩy tài chính:

Anh A mua một căn chung cư B đang thi công với tổng số tiền phải trả là 2 tỷ đồng. Tuy nhiên, anh chỉ trả trước cho Chủ đầu tư B số tiền 500 triệu. Số tiền 1 tỷ 5 còn lại A vay ngân hàng để thanh toán. Sau 1 năm hoàn thiện, A không dùng chung cư để ở mà rao bán với giá 2 tỷ 5. Sau đó A đã sớm có người đồng ý mua lại. Trừ đi số tiền vay ngân hàng là 1 tỷ 650 triệu (150 triệu tiền lãi/năm) + 500 triệu vốn ban đầu. A thu về 350 triệu tiền lãi sau 1 năm đầu tư.
Sử dụng đòn bẩy tài chính một cách hiệu quả sẽ mang lại những lợi ích vô cùng lớn. Tuy nhiên cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro tiềm ẩn cho chính người đầu tư nếu không cẩn thận khi sử dụng

Trong hầu hết các trường hợp, chủ khoản nợ sẽ đưa ra giới hạn về mức độ rủi ro sẵn sàng chấp nhận và chỉ ra giới hạn về mức độ đòn bẩy cho phép.

Trong trường hợp cho vay thế chấp bằng tài sản, bên cho vay sẽ sử dụng chính tài sản đó để đảm bảo cho đến khi bạn hoàn thành việc trả nợ.
Trong trường hợp cho vay theo dòng tiền, mức độ tín nhiệm chung của công ty được sử dụng để hoàn trả khoản vay.

2. Vai trò của đòn bẩy tài chính với thị trường

Ý nghĩa của đòn bẩy tài chính với doanh nghiệp và nhà đầu tư

Mặc dù tiềm ẩn rất nhiều rủi ro vốn có, đòn bẩy tài chính vẫn là công cụ tài chính ưa thích của các doanh nghiệp và những nhà đầu tư:

Bù đắp thiếu hụt vốn cho doanh nghiệp để gia tăng tỷ suất lợi nhuận và duy trì hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp trong tương lai.
Đòn bẩy tài chính là công cụ giúp thúc đẩy mức tăng lợi nhuận sau thuế của doanh nghiệp từ nguồn vốn của chủ sở hữu. Nếu được sử dụng thông minh, kết hợp với việc phân tích kỹ lưỡng sẽ đem về lợi nhuận cao.
Đòn bẩy tài chính là “lá chắn thuế” cho doanh nghiệp, do các khoản vay cũng như phần tiền lãi sẽ được tính vào chi phí của doanh nghiệp. Lúc này, nó sẽ được khấu trừ vào phần thu nhập phải chịu thuế khi quyết toán. Vì thế, doanh nghiệp sẽ nộp thuế ít hơn trong khi lợi nhuận vẫn tăng.

3. Công thức tính đòn bẩy tài chính

Cách tính mức độ tác động của đòn bẩy tài chính được thể hiện dưới đây:

Công thức tính mức độ tác động của đòn bẩy tài chính

Trong đó:
EBIT là lợi nhuận trước thuế và lãi vay
F: chi phí cố định;
v: chi phí biến đổi trên 1 đơn vị sản phẩm;
p: giá bán;
Q: số lượng sản phẩm
I: lãi vay phải trả

Bạn có thể xem qua ví dụ bên dưới để dễ hình dung cụ thể công thức này nhé:

Doanh nghiệp A kinh doanh thời trang giá rẻ với tổng vốn là 100.000.000 VNĐ. Trong đó bao gồm 50.000.000 VNĐ đi vay với lãi suất 10%/năm. Phần còn lại là vốn tự có của doanh nghiệp.
Dự kiến trong năm 2022, doanh nghiệp có khả năng tiêu thụ được 10.000 sản phẩm. Giá mỗi sản phẩm là 20.000 VNĐ. Mỗi sản phẩm có chi phí biến đổi là 14.000 VNĐ với tổng chi phí kinh doanh cố định là 40.000.000 VNĐ.
Ta có:
I = 50.000.000 x 10% = 5.000.000 VNĐ
F = 40.000.000 VNĐ
v = 14.000 VNĐ
p = 20.000 VNĐ
Q = 10.000 sản phẩm.

Áp dụng công thức tính tỷ lệ đòn bẩy tài chính, ta có mức lợi nhuận trước thuế và lãi vay là:

EBIT = 10.000 x (20.000 – 14.000) – 40.000.000 = 20.000.000 VNĐ
Khi đó mức độ tác động của đòn bẩy tài chính là:
DFL = 20.000.000 / (20.000.000 – 5.000.000) = 1,34

Như vậy, khi doanh nghiệp A tăng/giảm 1% số lợi nhuận này thì tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu sẽ tăng/giảm 1,34%.

4. Một vài chỉ số đòn bẩy tài chính nổi bật

Có 5 chỉ số đòn bẩy tài chính phổ biến

Hệ số nợ/tổng tài sản

Đây là tỉ lệ đòn bẩy giúp xác định tổng số nợ liên quan tới tài sản và cho phép so sánh mức đòn bẩy được sử dụng giữa những doanh nghiệp khác nhau. Được xác định bởi công thức: TD/TA = (Nợ ngắn hạn + Nợ dài hạn)/ Tổng số tài sản.

Tỷ lệ này càng cao thì mức độ rủi ro của doanh nghiệp càng lớn. Các nhà đầu tư sử dụng tỷ lệ này để đánh giá khả năng trả được các các nghĩa vụ nợ hiện tại và số tiền đầu tư của doanh nghiệp.

Hệ số nợ/vốn

Đây là hệ số giúp đo lường quy mô tài chính của doanh nghiệp, phản ánh dư nợ chiếm bao nhiêu phần trăm trong tổng số nguồn vốn của doanh nghiệp. Ngoài ra chỉ số này còn cung cấp cho các nhà đầu tư một cái nhìn bao quát về sức mạnh tài chính cũng như cấu trúc của doanh nghiệp và bằng cách nào để doanh nghiệp có thể chi trả các hoạt động.

Hệ số nợ/vốn chủ sở hữu

Đây là tỷ lệ phần trăm giữa vốn chủ sở hữu bỏ ra và vốn của doanh nghiệp huy động được bằng cách đi vay. Tỷ lệ này được sử dụng để xem xét nguồn vốn hiện có của doanh nghiệp cũng như cách sử dụng có mang lại hiệu quả cao trong suốt một khoảng thời gian.

Nếu tỷ lệ này lớn hơn 1 tức là số tiền doanh nghiệp đi vay mượn lớn hơn số vốn hiện có. Bởi vậy có thể gặp nhiều rủi ro trong việc trả nợ và khi có biến động lãi suất ngân hàng.

Hệ số đòn bẩy tài chính

Có thể hiểu đơn giản đây chính là tổng tài sản bình quân/ vốn của chủ sở hữu bình quân. Chỉ số này thể hiện mối liên quan tới giữa vốn chủ sở hữu và nguồn vốn vay. Vì thế, chỉ số này thấp chứng tỏ doanh nghiệp còn yếu về khả năng tự chủ tài chính và chưa biết tận dụng được nhiều lợi thế của đòn bẩy chính.

Hệ số chi trả lãi vay

Đây là hệ số cho biết khả năng đảm bảo việc chi trả lãi của doanh nghiệp,ngoài ra nó cũng chỉ ra khả năng tài chính mà doanh nghiệp tạo ra để chi trả cho chi phí vay vốn trong quá trình sản xuất kinh doanh. Hệ số này được xác định bằng công thức chia thu nhập của công ty trước thuế và lãi suất trong một thời gian cụ thể cho các khoản thanh toán lãi của công ty đáo hạn trong cũng một khoảng thời gian đó.

5. Ưu và nhược điểm của đòn bẩy tài chính

Đòn bẩy tài chính là con dao hai lưỡi, cần cân nhắc kỹ lưỡng khi áp dụng

5.1 Ưu điểm

Đòn bẩy là công cụ mạnh mẽ hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao vốn, tối ưu lợi nhuận
Đòn bẩy tài chính có thể được coi là khoản vay không tính lãi. Nó dễ tiếp cận nên rất tiện lợi để sử dụng.
Trong lúc thị trường ít biến động thì lợi nhuận thu được sẽ không cao do ít có sự thay đổi về giá cổ phiếu. Tuy nhiên, nhờ các giao dịch đòn bẩy, nhà đầu tư có thể tạo ra lợi nhuận lớn hơn ngay cả trong thời gian biến động thấp trên thị trường.

5.2 Nhược điểm

Lợi nhuận thu lại càng dễ dàng thì tỷ lệ tổn thất, rủi ro càng tăng cao.
Trước khi sử dụng đòn bẩy tài chính, bạn nên dành nhiều thời gian để tìm hiểu kỹ hơn để tránh những rủi ro trong quá trình sử dụng phương pháp này.

Khi bạn gặp phải rủi ro, khoản tiền mà bạn bị lỗ lớn hơn số tiền bạn đã ký quỹ thì lệnh gọi Margin Call (khoá hoạt động giao dịch) nếu số tiền lỗ vượt quá số tiền ký quỹ.

6. Những lưu ý khi sử dụng đòn bẩy tài chính

Sau khi phân tích những ưu và nhược điểm trên, bạn có thể thấy rằng việc sử dụng đòn bẩy tài chính là một con dao hai lưỡi. Để tránh bị lưỡi dao còn lại gây tổn hại đến tài sản của mình, nhà đầu tư cần lưu ý đến những vấn đề như sau:

Cần phải có một định hướng tốt, tính toán kỹ lưỡng trước khi quyết định sử dụng công cụ này.
Cần chọn các đơn vị tài chính đáng tin cậy khi vay vốn như ngân hàng, các tổ chức tín dụng có tên tuổi. Vì các đơn vị này luôn có mức lãi suất ổn định, rõ ràng để phòng ngừa tình trạng rủi ro phá sản.
Cần thận trọng trong khâu đánh giá tài sản mà bạn tính dùng đòn bẩy để mua. Bởi giá trị tài sản đó sẽ tăng/giảm theo kỳ. Vì vậy nên xây dựng chiến lược tài chính thấp hơn một chút so với mục tiêu hướng đến.
Chỉ nên đăng ký khoản vay mà bạn có thể chi trả ổn định.
Tập trung vào dòng tiền để thu lợi nhuận cao.

7. Kết luận

Hiểu rõ đòn bẩy tài chính là gì và cách sử dụng công cụ này đúng cách sẽ giúp doanh nghiệp gia tăng lợi nhuận và xây dựng lợi thế kinh doanh, tuy nhiên cần cẩn thận trong viết vận dụng để tránh gây ra nhiều hậu quả khó lường. Hy vọng qua bài viết trên, bạn sẽ biết cách sử dụng công cụ này trong lĩnh vực kinh doanh của mình để mang lại hiệu quả tốt nhất.

---------------------------------------------

Doanh nghiệp đang có định hướng kinh doanh đa kênh, kết nối với đa sàn thương mại điện tử thì giải pháp Haravan là sự lựa chọn hàng đầu hiện nay. Giải pháp Omnichannel - giải pháp bán hàng đa kênh, quản lý tập trung giúp tối ưu hiệu suất kinh doanh online trên Website, mạng xã hội (Facebook, Instagram, Zalo), sàn Thương mại điện tử (Shopee, Tiki, Lazada) cho đến chuỗi cửa hàng. Đăng ký dùng thử ngay!