Bán hàng là gì? Các hình thức bán hàng phổ biến hiện nay

Các hình thức bán hàng đóng vai trò duy trì và mở rộng thị trường hàng hóa, giúp đa dạng hóa sự lựa chọn cho người tiêu dùng. Vậy đâu là hình thức bán hàng chiếm lĩnh thị trường, được dự đoán trở thành xu thế trong tương lai? Bài viết sau đây sẽ cho bạn câu trả lời đầy đủ và chi tiết về chủ đề bán hàng là gì.

1. Khái niệm bán hàng là gì?

Bán hàng được định nghĩa là quá trình người bán tìm hiểu, sáng tạo và điều chỉnh sản phẩm để phù hợp với nhu cầu của người mua, đem lại quyền lợi cho cả hai bên. Ngoài ra, vẫn còn có những khái niệm bán hàng khác như:

  • Bán hàng là quá trình tìm kiếm khách hàng tiềm năng, hiểu nhu cầu của họ, từ đó trình bày và chứng minh sản phẩm của mình phù hợp với khách hàng, thực hiện giao dịch mua bán và tiến hành giao hàng, thanh toán.

  • Bán hàng là sự phục vụ, trợ giúp khách hàng với mục đích mang đến những thứ mà họ muốn có.

  • Bán hàng là nền tảng trong kinh doanh, với mục đích tạo ra cuộc gặp gỡ thuận lợi giữa khách hàng và doanh nghiệp, thực hiện đàm phán trao đổi sản phẩm, quyền lợi thành công.

Khái niệm bán hàng ra đời để đáp ứng nhu cầu trao đổi hàng hóa, lợi ích giữa người mua và người bán.

Khái niệm bán hàng ra đời để đáp ứng nhu cầu trao đổi hàng hóa, lợi ích giữa người mua và người bán.

2. Phân loại các phương thức bán hàng cơ bản

Các hình thức bán hàng phổ biến được chia thành 3 nhóm chính với những đặc trưng cơ bản:

2.1 Các hình thức bán hàng không thông qua công nghệ kết nối

Đây là những hình thức bán hàng truyền thống, ra đời từ trước khi có sự xuất hiện của công nghệ kết nối trực tuyến.

2.1.1 Bán hàng trực tiếp - Direct Selling

Bán hàng trực tiếp xuất hiện từ thế kỷ thứ 19 với phương thức phục vụ trực tiếp đến khách hàng mà không thông qua bên trung gian. Hình thức này tồn tại trong thời gian dài, thay đổi linh hoạt theo sự phát triển của nền kinh tế.

Ưu điểm nổi bật của bán hàng trực tiếp là tiết kiệm chi phí cho doanh nghiệp. Cụ thể, người bán không phải tốn phí cho nhân công hay các hoạt động thu nhập dữ liệu khách hàng.

2.1.2 Hình thức bán lẻ - Retail Selling

Đây là hình thức bán hàng thông qua bên trung gian là nhà phân phối. Ví dụ, hàng hóa được bán cho các kênh phân phối như siêu thị, cửa hàng. Sau đó, những địa chỉ này sẽ cung cấp sản phẩm đến tay người tiêu dùng.

Điểm mạnh của hình thức bán lẻ là đa dạng các đơn vị bán lẻ với nhiều quy mô hoạt động từ cửa hàng nhỏ đến chuỗi cửa hàng nhiều chi nhánh. Ngoài ra, bên trung gian cũng dễ dàng kiếm lợi nhuận nhờ xác định được nhu cầu người mua. Hình thức này có ưu điểm lớn về giá cho người tiêu dùng cũng như giúp nhà bán lẻ có lợi nhuận cao hơn nhà bán buôn.

Dù vậy, nhà bán lẻ thường là các công ty nhỏ quản lý số lượng ít hàng hóa, chưa có quy mô bán hàng lớn như nhà bán buôn.

2.1.3 Hình thức bán hàng tận nhà - Door To Door Selling

Hình thức bán hàng tận nhà khá phổ biến tại các khu chung cư. Đây là hoạt động người bán đến tận nhà để tư vấn, cung cấp trực tiếp mặt hàng cho người tiêu dùng. Ví dụ điển hình cho hình thức này là các nhân viên tư vấn bất động sản, khóa học anh văn thường đến nhà tư vấn về sản phẩm, dịch vụ với khách hàng.

Hình thức Door To Door Selling tiếp cận, tư vấn và thuyết phục khách hàng tận nhà.

Hình thức Door To Door Selling tiếp cận, tư vấn và thuyết phục khách hàng tận nhà.

2.2 Các hình thức bán hàng gián tiếp

Hình thức bán hàng gián tiếp ra đời tận dụng lợi ích của các thiết bị kết nối như điện thoại, website và ứng dụng bán hàng trực tuyến.

2.2.1 Bán hàng qua điện thoại - Telesale

Mạng điện thoại phát triển là nền tảng thuận lợi cho hình thức bán hàng gián tiếp hoạt động. Thông qua việc gọi điện thoại trực tiếp cho khách hàng, bên kinh doanh có thể tư vấn, thuyết phục khách hàng mà không cần gặp trực tiếp.

Ưu điểm của hình thức này là sự tiện lợi, có thể thực hiện ở bất kì đâu, chỉ cần có một chiếc điện thoại đã được kết nối. Đồng thời telesale còn giúp tiết kiệm thời gian và chi phí cho doanh nghiệp.

Tuy nhiên, nhược điểm của bán hàng qua điện thoại là cần sự kiên nhẫn trong quá trình tư vấn, cũng như đòi hỏi khả năng nắm bắt tâm lý khách hàng.

>> Tham khảo ngay: Bí quyết chốt đơn hàng tinh tế bằng điện thoại

2.2.2 Bán hàng online - Online Selling

Không thể phủ nhận mạng xã hội có tốc độ phát triển mạnh mẽ tạo điều kiện thuận lợi để bán hàng trực tuyến tiếp cận khách hàng dễ dàng. Đây cũng là hình thức bán hàng chiếm lĩnh thị trường hiện nay, được dự đoán sẽ ngày càng phát triển hơn trong tương lai.

Điểm mạnh của hình thức bán hàng online là không tốn nhiều chi phí mặt bằng, chỉ cần tập trung phát triển website để thu hút khách hàng. Ngoài ra, đây còn là hình thức có tiềm năng phát triển lớn trong tương lai vì số lượng người dùng Internet ngày một nhiều.

Tuy nhiên, điểm hạn chế của bán hàng online là khả năng bảo mật kém và dễ bị xâm nhập, đánh cắp dữ liệu.

Hình thức bán hàng online hiện được rất nhiều người áp dụng.

Hình thức bán hàng online hiện được rất nhiều người áp dụng.

2.3 Các hình thức bán hàng khác

Các hình thức bán hàng khác được áp dụng giữa doanh nghiệp và người tiêu dùng:

2.3.1 Hình thức bán hàng giữa các doanh nghiệp - B2B Selling

Đây được xem là hình thức kinh doanh, giao dịch trực tiếp giữa các doanh nghiệp. Ưu điểm của hình thức này là lượng hàng lớn và tỷ lệ chuyển đổi cao hơn. Bên cạnh đó, hình thức bán hàng B2B cũng gặp trở ngại khi thời gian quyết định mua hàng của doanh nghiệp khá lâu, thị trường hạn chế và khách hàng tiềm năng không nhiều.

2.3.2 Hình thức bán hàng giữa người tiêu dùng và doanh nghiệp - B2C Selling

B2C là hình thức bán hàng mà doanh nghiệp sẽ trực tiếp giao sản phẩm đến tận tay khách hàng. Theo đó, hàng hóa sẽ được đàm phán về giá cả cũng như đặc tính kỹ thuật cụ thể. Mô hình bán hàng này thường được ứng dụng trong lĩnh vực E-commerce (thương mại điện tử). Nhược điểm của hình thức bán hàng này là phía doanh nghiệp luôn cần phải đưa ra giải pháp bán hàng, chăm sóc khách hàng thật tối ưu; tính cạnh tranh cao; cần nhiều nguồn nhân lực và trang thiết bị hỗ trợ.

3. Vai trò của hoạt động bán hàng

Hoạt động bán hàng đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển và thành công của doanh nghiệp. Nếu hoạt động bán hàng diễn ra tốt sẽ mang lại cho doanh nghiệp những lợi ích như:

Hoạt động bán hàng đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển và thành công của doanh nghiệp

Hoạt động bán hàng đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển và thành công của doanh nghiệp

  • Tạo doanh số và tăng trưởng: Hoạt động bán hàng giúp tạo ra doanh số bằng cách tiếp cận và tìm kiếm khách hàng mới, tạo mối quan hệ với khách hàng tiềm năng và thúc đẩy quá trình mua hàng. Điều này đóng góp quan trọng vào sự tăng trưởng và thành công của doanh nghiệp.
  • Xây dựng mối quan hệ với khách hàng: Hoạt động bán hàng giúp xây dựng mối quan hệ lâu dài và tin cậy với khách hàng. Bằng cách tương tác trực tiếp và cung cấp dịch vụ chăm sóc khách hàng, doanh nghiệp có thể tạo lòng tin và trở thành nguồn cung cấp đáng tin cậy cho khách hàng.
  • Tiếp cận thị trường và khách hàng: Hoạt động bán hàng cho phép doanh nghiệp tiếp cận và nắm bắt thông tin về thị trường, đối thủ cạnh tranh và nhu cầu của khách hàng. Điều này giúp doanh nghiệp thích nghi và phát triển chiến lược kinh doanh hiệu quả.
  • Xây dựng thương hiệu và quảng bá: Hoạt động bán hàng đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng và quảng bá thương hiệu của doanh nghiệp. Bằng cách tương tác trực tiếp với khách hàng và cung cấp trải nghiệm tốt, doanh nghiệp có thể tạo dựng hình ảnh và giá trị của thương hiệu.
  • Thu thập thông tin và phản hồi: Qua hoạt động bán hàng, doanh nghiệp có thể thu thập thông tin từ khách hàng và nhận phản hồi về sản phẩm, dịch vụ và trải nghiệm mua hàng. Điều này cung cấp thông tin quý giá để cải thiện và tối ưu hóa chiến lược bán hàng và phục vụ khách hàng tốt hơn.
  • Tạo mối quan hệ đối tác: Hoạt động bán hàng có thể giúp doanh nghiệp thiết lập mối quan hệ đối tác với các đối tác kinh doanh khác, ví dụ như đại lý, nhà phân phối, hoặc đối tác cung cấp dịch vụ. Qua việc xây dựng mối quan hệ đối tác, doanh nghiệp có thể mở rộng mạng lưới phân phối, tiếp cận các kênh mới và tận dụng lợi thế của các đối tác để đạt được mục tiêu kinh doanh.

Tóm lại, hoạt động bán hàng đóng vai trò không thể thiếu đối với doanh nghiệp. Bằng cách đẩy mạnh hoạt động bán hàng và đảm bảo chất lượng dịch vụ, doanh nghiệp có thể tăng cường cạnh tranh và đạt được sự thành công bền vững trên thị trường.

4. Mấu chốt của bán hàng là gì?

Mấu chốt của bán hàng là khả năng tạo ra giá trị và thuyết phục khách hàng mua sản phẩm hoặc sử dụng dịch vụ của bạn. Đây là quá trình xây dựng một mối quan hệ tương tác tích cực với khách hàng, từ việc tìm hiểu nhu cầu của họ cho đến việc giải quyết những thắc mắc và đáp ứng mọi yêu cầu của khách hàng.
Để bán hàng thành công, bạn cần hiểu rõ nhu cầu, mong muốn và vấn đề mà khách hàng đang gặp phải. Thông qua việc lắng nghe chân thành, nghiên cứu thị trường và tương tác trực tiếp, bạn có thể xây dựng sự hiểu biết sâu sắc về khách hàng và điểm mạnh của sản phẩm hoặc dịch vụ mà bạn cung cấp.
Không có một phương pháp bán hàng duy nhất phù hợp cho tất cả khách hàng. Mấu chốt là khả năng tùy chỉnh giải pháp để đáp ứng nhu cầu cụ thể của từng khách hàng. Tìm hiểu về khách hàng và cung cấp giải pháp tốt nhất và phù hợp nhất với mỗi trường hợp cụ thể.

5. Quy trình bán hàng chuẩn chỉnh gồm những gì?

Sẽ không có một quy trình bán hàng cố định với bất kỳ doanh nghiệp hay lĩnh vực kinh doanh nào vì tùy thuộc vào từng trường hợp mà quy trình này sẽ khác nhau. Tuy nhiên, dưới đây là những bước cơ bản và quan trọng của một quy trình bán hàng.

Sẽ không có một quy trình bán hàng cố định với bất kỳ doanh nghiệp hay lĩnh vực kinh doanh nào

Sẽ không có một quy trình bán hàng cố định với bất kỳ doanh nghiệp hay lĩnh vực kinh doanh nào

  • Tìm kiếm và tiếp nhận thông tin về khách hàng: Đây là bước đầu tiên để doanh nghiệp có được thông tin và tiếp cận khách hàng. Doanh nghiệp có thể sử dụng nhiều phương pháp khác nhau để thu thập thông tin khách hàng như chạy quảng cáo, tổ chức minigame, tổ chức sự kiện, tham gia các diễn đàn, hội nhóm,...
  • Xử lý thông tin và sàng lọc khách hàng: Sau khi đã thu thập lượng lớn thông tin khách hàng, doanh nghiệp cần sắp xếp, sàng lọc và chốt danh sách những khách hàng tiềm năng, loại những thông tin rác để tiết kiệm thời gian và chi phí khi tư vấn khách hàng.
  • Tiếp cận khách hàng và tìm kiếm cơ hội: Để tiếp cận khách hàng tiềm năng hiệu quả, nhân viên tư vấn cần tìm hiểu khách hàng về các yếu tố như vấn đề khách gặp phải, nhu cầu hiện tại là gì, hành vi mua sắm của khách hàng,... để đưa ra giải pháp đáp ứng đúng nhu cầu khách hàng.
  • Thương lượng, thuyết phục khách hàng: Đây là bước quan trọng nhất trong quy trình bán hàng, quyết định rằng giao dịch có thành công hay không.
  • Kết thúc giao dịch: Sau khi đã thuyết phục được khách hàng sử dụng sản phẩm, dịch vụ thì ký hợp đồng là hoạt động cuối cùng để kết thúc giao dịch. Sau khi kết thúc giao dịch, nhân viên bán hàng cần đảm bảo cung cấp sản phẩm, dịch vụ đúng hẹn như đã cam kết trong hợp đồng để mang lại trải nghiệm tốt nhất cho khách hàng.
  • Chăm sóc khách hàng: Chưa dừng lại tại đó, để tạo ấn tượng tốt và thúc đẩy khách hàng quay lại với thương hiệu nhiều lần hơn nữa thì hoạt động chăm sóc khách hàng sau mua hàng là rất quan trọng. Nhiều người thường mắc sai lầm khi chỉ cần khách ký hợp đồng là được và không quan tâm đến những gì sau đó, khiến khách hàng ngày càng rời bỏ thương hiệu.

6. Các yếu tố ảnh hưởng đến quy trình bán hàng là gì?

Trong quá trình bán hàng, có nhiều yếu tố khác nhau ảnh hưởng đến kết quả cuối cùng. Hiểu và quản lý tốt các yếu tố này là quan trọng để thực hiện quy trình bán hàng hiệu quả và đạt được kết quả kinh doanh như mong đợi.

Trong quá trình bán hàng, có nhiều yếu tố khác nhau ảnh hưởng đến kết quả cuối cùng

Trong quá trình bán hàng, có nhiều yếu tố khác nhau ảnh hưởng đến kết quả cuối cùng

  • Khách hàng: Khách hàng là yếu tố chủ chốt ảnh hưởng đến quy trình bán hàng. Mỗi khách hàng có nhu cầu, mong muốn và quan tâm riêng, và hiểu rõ khách hàng là một yếu tố quan trọng để phục vụ và thuyết phục khách hàng mua hàng.
  • Sản phẩm hoặc dịch vụ: Đặc điểm, chất lượng, lợi ích và giá trị của sản phẩm hoặc dịch vụ đóng vai trò quan trọng trong quy trình bán hàng. Sản phẩm hoặc dịch vụ cần phù hợp với nhu cầu, mong muốn của khách hàng và đáp ứng được tiêu chí mong đợi.
  • Kênh phân phối: Kênh phân phối đóng vai trò quan trọng trong quy trình bán hàng. Việc lựa chọn và quản lý các kênh phân phối phù hợp giữa kênh trực tiếp (như cửa hàng, showroom) và kênh gián tiếp (như đại lý, nhà phân phối) sẽ ảnh hưởng đến việc tiếp cận và tương tác với khách hàng.
  • Chiến lược giá cả: Chiến lược giá cả có thể ảnh hưởng đáng kể đến quyết định mua hàng của khách hàng. Giá cả cần phù hợp với giá trị của sản phẩm hoặc dịch vụ và cạnh tranh với thị trường.
  • Cạnh tranh: Tình hình cạnh tranh trên thị trường cũng ảnh hưởng đến quy trình bán hàng. Đối thủ cạnh tranh và các yếu tố khác như mức độ cạnh tranh, định giá và chiến lược tiếp thị có thể tác động đến quá trình thuyết phục và chiếm lĩnh thị trường.
  • Kỹ năng và đào tạo: Đội ngũ bán hàng cần được trang bị kỹ năng bán hàng, giao tiếp, thương thảo và quản lý khách hàng để thực hiện quy trình bán hàng một cách hiệu quả.
  • Công nghệ và hệ thống hỗ trợ: Công nghệ và hệ thống hỗ trợ, chẳng hạn như phần mềm quản lý quan hệ khách hàng (CRM) và các công cụ tiếp thị trực tuyến, cũng có thể ảnh hưởng đến quy trình bán hàng. Công nghệ giúp tối ưu hóa quy trình bán hàng, theo dõi và quản lý thông tin khách hàng, và tăng cường khả năng tương tác và tiếp cận khách hàng.

7. Những kỹ năng bán hàng giúp tăng doanh thu hiệu quả

Bán hàng là hoạt động rất quan trọng đối với doanh nghiệp, ảnh hưởng trực tiếp đến tình hình doanh thu và lợi nhuận của doanh nghiệp đó. Để đạt được kết quả kinh doanh tốt, mỗi nhân viên bán hàng cần trau dồi những kỹ năng quan trọng như sau:

Những kỹ năng bán hàng giúp doanh nghiệp tăng doanh thu hiệu quả

Những kỹ năng bán hàng giúp doanh nghiệp tăng doanh thu hiệu quả

  • Kỹ năng giao tiếp: Kỹ năng giao tiếp xuất sắc là yếu tố quan trọng trong bán hàng. Thông qua việc hiểu và sử dụng ngôn ngữ cơ thể, lắng nghe chân thành và truyền đạt thông điệp một cách rõ ràng, bạn có thể mang lại cảm giác thoải mái và năng lượng tích cực cho khách hàng.
  • Kỹ năng thuyết phục: Kỹ năng thuyết phục giúp bạn thuyết phục khách hàng mua sản phẩm hoặc sử dụng dịch vụ của bạn. Trình bày lợi ích và giá trị của sản phẩm/dịch vụ một cách rõ ràng và thuyết phục, bạn có thể thúc đẩy quá trình quyết định mua hàng của khách hàng.
  • Kỹ năng lắng nghe: Kỹ năng lắng nghe là khả năng hiểu và đáp ứng nhu cầu và mong muốn của khách hàng. Hãy lắng nghe chân thành và đặt câu hỏi phù hợp, bạn có thể hiểu rõ hơn về nhu cầu của khách hàng và đưa ra giải pháp tốt nhất.
  • Kỹ năng quản lý thời gian: Kỹ năng quản lý thời gian giúp bạn sử dụng thời gian một cách hiệu quả trong quá trình bán hàng như ưu tiên công việc, lập lịch trình hợp lý và phân chia thời gian theo đúng ưu tiên,... bạn có thể tăng hiệu suất và tối ưu hóa kết quả bán hàng.
  • Kỹ năng đàm phán: Kỹ năng đàm phán giúp bạn đạt được một thỏa thuận có lợi cho cả hai bên. Bằng cách hiểu và sử dụng các kỹ thuật đàm phán, bạn có thể đạt được giá trị tốt nhất và đáp ứng cả nhu cầu của khách hàng và doanh nghiệp.
  • Kỹ năng tự tin và quyết đoán: Kỹ năng tự tin và quyết đoán giúp bạn tự tin trong việc giao tiếp, đưa ra quyết định và thực hiện hành động trong quá trình bán hàng.
  • Kỹ năng chăm sóc khách hàng: Kỹ năng chăm sóc khách hàng giúp bạn duy trì mối quan hệ lâu dài và tăng trưởng doanh thu từ khách hàng hiện có. Một số hoạt động chăm sóc khách hàng hiệu quả như cung cấp dịch vụ hậu mãi, giải đáp thắc mắc và đáp ứng nhu cầu của khách hàng một cách nhanh chóng và tận tâm, bạn có thể tạo sự hài lòng và tín nhiệm từ khách hàng, đồng thời thúc đẩy khách hàng quay lại với thương hiệu nhiều lần hơn.

8. Kết luận

Nhìn chung, các hình thức bán hàng được ra đời để đáp ứng nhu cầu giao thương hàng hóa thuận tiện, hiệu quả. Chọn cho mình một hình thức kinh doanh phù hợp giúp bạn bán hàng tối ưu và tăng trưởng doanh thu tốt hơn. Thế nhưng, dù chọn hình thức bán hàng nào, yếu tố quan trọng nhất để quyết định thành công vẫn là quản lý hoạt động kinh doanh hiệu quả. Hy vọng với những thông tin chia sẻ tại bài viết này, đã giúp bạn hiểu hơn về bán hàng là gì và những yếu tố quan trọng giúp hoạt động bán hàng được thực hiện hiệu quả hơn.


Doanh nghiệp đang có định hướng kinh doanh đa kênh, kết nối với đa sàn thương mại điện tử thì giải pháp Haravan Omnichannel là sự lựa chọn hàng đầu, giúp tối ưu hiệu suất kinh doanh online trên Website, mạng xã hội (Facebook, Instagram, Zalo), sàn Thương mại điện tử (Shopee, Tiki, Lazada) cho đến chuỗi cửa hàng.
Một số tính năng nổi bật của Haravan Omnichannel như:
▪️ Quản lý tồn kho: Tự động đồng bộ và cập nhật số lượng tồn kho đa kênh khi có đơn hàng mới ở bất kỳ kênh nào, giúp nắm bắt chính xác số lượng tồn kho, giảm sai sót thất thoát hàng hoá.
▪️ Quản lý đơn hàng: Tự động cập nhật đơn hàng mới, kiểm tra và xử lý đơn hàng loạt từ các kênh bán về một hệ thống quản lý duy nhất, cùng với bộ lọc thông minh giúp xử lý đơn hàng nhanh chóng.
▪️ Quản lý sản phẩm: Quản lý giá vốn, giá bán sản phẩm tập trung từ tất cả các kênh. Quản lý và cập nhật sản phẩm hàng loạt theo tên, mã sản phẩm, barcode, số lượng nhập, xuất, tồn kho, theo lô, hạn sử dụng
▪️ Quản lý vận chuyển: Tích hợp hơn 15 đơn vị vận chuyển phổ biến. Dễ dàng thao tác chuyển đơn, theo dõi tình trạng đơn hàng, quản lý thu hộ COD và đối soát vận chuyển minh bạch.
>> Bạn muốn tìm hiểu thêm về Haravan Omnichannel? Khám phá ngay:

>> Đọc thêm các bài viết liên quan:

Học viện Haravan - Chia sẻ kiến thức kinh doanh online đa kênh

Ebook miễn phí

Ebook miễn phí

Bí kíp thiết kế website bán hàng Từ A-Z cho mọi chủ shop

Đăng ký tải ngay Ebook

Bài viết liên quan: